Werkvormen: Mindmap, Quiz maken, Tekststructuren
Hoi, welkom bij deze Lessen voor begrijpend lezen! 👋
Deze lesideeën zijn bedoeld als aanvulling op onze begrijpend leestekst die je gratis kunt downloaden. Onze verwerkingen voor begrijpend lezen zijn speciaal ontworpen om jou te ondersteunen bij het geven van inspirerende en effectieve lessen voor een nog beter leesbegrip, een grotere woordenschat en nóg meer leesplezier!
Ga direct naar:
Veel plezier met deze lesideeën! 👍
Lesidee 1: Mindmap
Lesduur: 30 minuten
Groepsgrootte: 1 kind
Doel: Relaties tussen ideeën visualiseren.
Materialen:
- Papier of een groot tekenvel
- Kleurpotloden, stiften of pennen
Beschrijving: In deze lesactiviteit gaan ouders of leerkrachten samen met het kind een mindmap maken van de belangrijkste ideeën uit de tekst over M&M’s. Een mindmap helpt om de informatie visueel te ordenen en relaties tussen de verschillende onderdelen van de tekst te begrijpen.
Stappenplan:
Introductie (5 minuten):
- Lees de tekst “M&M’s: de vrolijke gekleurde chocolaatjes” samen met het kind.
- Bespreek kort wat een mindmap is en waarom het handig kan zijn. Leg uit dat een mindmap een soort tekening is waarin je laat zien hoe verschillende dingen met elkaar te maken hebben.
Kern (20 minuten):
- Stap 1: Schrijf het centrale onderwerp (“M&M’s”) in het midden van het papier en teken er een cirkel omheen.
- Stap 2: Bedenk samen met het kind welke belangrijke punten in de tekst genoemd worden. Bijvoorbeeld:
- Uiterlijk (vorm en kleuren)
- Binnenkant (chocolade en suikerlaagje)
- Smaak en gevoel
- Advies over het eten van M&M’s
- Stap 3: Trek vanuit de centrale cirkel lijnen naar buiten en schrijf aan het einde van elke lijn een van de belangrijke punten. Gebruik verschillende kleuren voor elke lijn en punt om het visueel aantrekkelijk te maken.
- Stap 4: Werk verder aan de mindmap door bij elk belangrijk punt details toe te voegen. Bijvoorbeeld:
- Bij “Uiterlijk” kun je opschrijven: rond, ovaal, rood, geel, blauw, groen, bruin, oranje.
- Bij “Binnenkant” kun je opschrijven: chocola, suikerlaagje.
- Bij “Smaak en gevoel” kun je opschrijven: glad, lekker, groot, klein.
- Bij “Advies” kun je opschrijven: niet te vaak eten, soms mag.
Afsluiting (5 minuten):
- Bespreek de mindmap samen met het kind. Vraag wat het kind heeft geleerd en of het nu makkelijker is om de informatie te onthouden.
- Laat het kind de mindmap eventueel verder versieren of details toevoegen die ze belangrijk vinden.
Optionele Aanvullingen:
- Voor een extra creatieve uitdaging kunnen kinderen de mindmap illustreren met kleine tekeningen van M&M’s, hun verschillende kleuren, en andere visuele elementen uit de tekst.
- Ouders of leerkrachten kunnen samen met het kind een kort verhaaltje bedenken over de reis van een M&M, gebruik makend van de mindmap als leidraad.
Deze activiteit helpt het kind om de relaties tussen de verschillende ideeën in de tekst te visualiseren en bevordert een beter begrip van de gelezen informatie.
Lesidee 2: Quiz maken
Lesduur: 60 minuten
Groepsgrootte: 2-5 kinderen
Doel: Begrip toetsen en vraagformulering.
Materialen:
- Papier of notitieboekjes
- Pennen of potloden
- Eventueel: computer of tablet voor digitale quiz (bij gebruik van bijvoorbeeld Kahoot!)
Beschrijving: In deze lesactiviteit maken kinderen een quiz over de tekst “M&M’s: de vrolijke gekleurde chocolaatjes”. Dit helpt hen om de tekst goed te begrijpen en leert hen om goede vragen te formuleren.
Stappenplan:
Introductie (10 minuten):
- Lees de tekst “M&M’s: de vrolijke gekleurde chocolaatjes” samen met de groep kinderen.
- Bespreek kort de belangrijkste punten uit de tekst en zorg ervoor dat iedereen de tekst goed begrijpt.
Quiz Voorbereiding (20 minuten):
- Stap 1: Verdeel de kinderen in kleine groepjes van 2-3, afhankelijk van de totale groepsgrootte.
- Stap 2: Geef elk groepje de opdracht om 5 vragen te bedenken over de tekst. Deze vragen kunnen variëren in moeilijkheidsgraad en type (meerkeuzevragen, waar/niet waar, open vragen, enz.).
- Stap 3: Loop rond en help de groepjes indien nodig bij het formuleren van duidelijke en correcte vragen. Moedig hen aan om vragen te bedenken die de belangrijkste punten van de tekst behandelen.
Quiz Uitvoering (20 minuten):
- Stap 1: Laat elk groepje om de beurt hun vragen stellen aan de rest van de groep. De andere kinderen proberen de vragen zo goed mogelijk te beantwoorden.
- Stap 2: Houd een puntensysteem bij om het spel leuk en competitief te maken. Bijvoorbeeld, elk goed antwoord levert een punt op.
Afsluiting (10 minuten):
- Bespreek de quizvragen en antwoorden met de groep. Geef feedback over de juistheid van de antwoorden en bespreek waarom bepaalde antwoorden juist of onjuist waren.
- Bespreek ook hoe de kinderen de vragen hebben bedacht en wat ze moeilijk of makkelijk vonden aan het bedenken van vragen.
Optionele Aanvullingen:
- Voor extra uitdaging kunnen kinderen een digitale quiz maken met behulp van Kahoot! of een vergelijkbare tool. Dit maakt de activiteit interactiever en technischer.
- Als er tijd over is, kunnen kinderen een nieuwe ronde quizvragen bedenken, maar dan gericht op elkaar. Ze kunnen bijvoorbeeld vragen maken over wat ze leuk vinden aan M&M’s of hun favoriete snoep.
Deze activiteit bevordert het begrip van de tekst en helpt kinderen om hun vraagformulerings- en samenwerkingsvaardigheden te ontwikkelen. Het zorgt ook voor een leuke en interactieve manier om de tekst te verwerken.
Zelf een les uitwerking maken?
Probeer nu onze handige tool om in minder dan 30 seconden je eigen volledige gepersonaliseerde en OP MAAT les idee uit te werken!
Lesidee 3: Tekststructuren
Lesduur: 90 minuten
Groepsgrootte: Klassikaal
Doel: Herkennen van de organisatie van de informatieve tekst.
Materialen:
- Kopieën van de tekst “M&M’s: de vrolijke gekleurde chocolaatjes”
- Whiteboard en stiften
- Papier en pennen voor de leerlingen
- Eventueel: post-its
Beschrijving: In deze lesactiviteit leren leerlingen de tekststructuren herkennen en analyseren aan de hand van de tekst over M&M’s. Dit helpt hen om beter te begrijpen hoe informatie wordt georganiseerd en gepresenteerd in een tekst.
Stappenplan:
Introductie (15 minuten):
- Lees de tekst “M&M’s: de vrolijke gekleurde chocolaatjes” samen met de klas.
- Bespreek kort de inhoud van de tekst en zorg ervoor dat iedereen de tekst begrijpt.
Inleiding in Tekststructuren (15 minuten):
- Leg uit wat tekststructuren zijn en waarom ze belangrijk zijn. Geef voorbeelden van verschillende tekststructuren zoals:
- Oorzaak-gevolg
- Probleem-oplossing
- Chronologisch
- Beschrijvend
- Gebruik het whiteboard om deze structuren visueel weer te geven en korte voorbeelden te geven.
- Leg uit wat tekststructuren zijn en waarom ze belangrijk zijn. Geef voorbeelden van verschillende tekststructuren zoals:
Analyse van de Tekst (20 minuten):
- Deel de klas op in kleine groepjes van 3-4 leerlingen.
- Geef elk groepje de opdracht om de tekst over M&M’s te analyseren en te bepalen welke tekststructuren erin voorkomen. Laat hen notities maken en belangrijke delen van de tekst markeren die bij een bepaalde structuur horen.
- Loop rond en bied hulp waar nodig.
Groepspresentaties (20 minuten):
- Laat elk groepje hun bevindingen presenteren aan de klas. Ze moeten uitleggen welke tekststructuren ze hebben gevonden en hoe ze tot deze conclusie zijn gekomen.
- Bespreek de verschillende presentaties en noteer de bevindingen op het whiteboard. Zorg ervoor dat er ruimte is voor discussie en dat leerlingen vragen kunnen stellen.
Gezamenlijke Reflectie (10 minuten):
- Bespreek als klas welke tekststructuren het meest prominent zijn in de tekst over M&M’s.
- Vraag leerlingen waarom ze denken dat de auteur voor deze structuren heeft gekozen en hoe dit bijdraagt aan het begrijpen van de tekst.
Afsluiting en Toepassing (10 minuten):
- Laat de leerlingen individueel een korte tekst schrijven over een onderwerp naar keuze, waarbij ze één van de besproken tekststructuren gebruiken. Dit kan een huiswerkopdracht zijn of ter plekke gedaan worden als er tijd is.
- Verzamel de teksten en geef later feedback op de herkenbaarheid en juistheid van de gebruikte tekststructuren.
Optionele Aanvullingen:
- Gebruik post-its om de verschillende onderdelen van de tekst te labelen met de gevonden tekststructuren. Dit maakt het visueel en interactief.
- Voor een interactieve twist, laat de leerlingen in plaats van schrijven, korte presentaties geven over hun gekozen onderwerp en de daarbij behorende tekststructuur.
Deze activiteit helpt leerlingen om de organisatie van informatieve teksten te begrijpen en toe te passen, wat hun leesvaardigheid en tekstbegrip zal verbeteren.
Ontdek 1000+ Gratis Teksten
Ontdek hoe Leermaatje Lau kinderen helpt lezen weer leuk te vinden.
Maak een gratis account aan en ontdek onze innovatieve interactieve manier om begrijpend lezen te oefenen.
Waarom zijn deze lesideeën ideaal voor in de klas?
Onze lesideeën zijn ontwikkeld om de onderwijspraktijk te verrijken en leerkrachten te helpen bij het creëren van boeiende en effectieve lessen begrijpend lezen. Onderzoek toont aan dat strategie-instructie, zoals samenvatten, voorspellen, vragen stellen en verhelderen, onmisbaar zijn voor begrijpend lezen.
Daarnaast is kennis van tekststructuur belangrijk. Leerlingen hebben baat bij inzicht in tekstopbouw, alineaopbouw en signaalwoorden. Dit helpt hen om informatie beter te verwerken en te onthouden, wat vooral nuttig is voor basisschoolleerlingen en zwakke lezers.
Naast het verbeteren van het leesbegrip, dragen onze lesideeën ook bij aan de woordenschatontwikkeling. Door middel van diverse werkvormen leren leerlingen nieuwe woorden in context, wat hun begrip en gebruik van taal verrijkt.
Onze lesideeën zijn zorgvuldig samengesteld om zowel de creativiteit van de leerlingen te prikkelen als hun leerresultaten te verbeteren. Of het nu gaat om het stimuleren van kritisch denken, het bevorderen van samenwerking, of het verdiepen van specifieke vakinhoud, onze ideeën bieden veelzijdige en toepasbare oplossingen voor de klas.
Gebruik deze evidence-based aanpakken om het leesbegrip, de woordenschat en de leerervaring van je leerlingen te verbeteren. Veel succes met je lessen!
Laura is een onderwijsexpert uit Utrecht met meer dan 15 jaar ervaring, na haar periode als juf heeft zij zich gespecialiseerd in remedial teaching en kindercoaching. Met een hart voor persoonlijke benadering en het motto “Je bent goed zoals je bent,” verrijkt ze het onderwijs door AI te integreren.