Werkvormen: Hoofd- en bijzaken onderscheiden, Mindmap maken, Discussie
Hoi, welkom bij deze Lessen voor begrijpend lezen! 👋
Deze lesideeën zijn bedoeld als aanvulling op onze begrijpend leestekst die je gratis kunt downloaden. Onze verwerkingen voor begrijpend lezen zijn speciaal ontworpen om jou te ondersteunen bij het geven van inspirerende en effectieve lessen voor een nog beter leesbegrip, een grotere woordenschat en nóg meer leesplezier!
Ga direct naar:
Veel plezier met deze lesideeën! 👍
Lesidee 1: Hoofd- en bijzaken onderscheiden
Lesbeschrijving:
Laat het kind de tekst “De Wonderlijke Wereld van Bijen” in een paar zinnen samenvatten om de hoofd- en bijzaken te onderscheiden.
Benodigdheden:
- De tekst “De Wonderlijke Wereld van Bijen”
- Papier en pen of een computer/tablet om de samenvatting te schrijven
Stappenplan:
-
Voorbereiding (5 minuten):
- Lees de tekst “De Wonderlijke Wereld van Bijen” samen met het kind hardop.
- Bespreek kort wat hoofd- en bijzaken zijn. Leg uit dat hoofdzaken de belangrijkste ideeën van de tekst zijn, terwijl bijzaken extra informatie geven die minder belangrijk is.
-
Hoofd- en bijzaken identificeren (10 minuten):
- Vraag het kind om de tekst nog eens door te lezen, deze keer stilletjes.
- Laat het kind met een pen of markeerstift de zinnen of woorden markeren die volgens hen de belangrijkste informatie (hoofdzaak) geven.
- Bespreek samen de gemarkeerde delen en leg uit waarom deze wel of niet een hoofdzaak zijn.
-
Samenvatting schrijven (10 minuten):
- Vraag het kind om de belangrijkste ideeën (hoofdzaken) in een paar zinnen op te schrijven. Herinner hen eraan om de bijzaken weg te laten.
- Help het kind waar nodig met het structureren van de zinnen en het formuleren van de samenvatting.
-
Samenvatting bespreken (5 minuten):
- Lees de samenvatting samen door.
- Bespreek of alle hoofdzaken erin staan en of de samenvatting de kern van de tekst goed weergeeft.
- Maak eventueel aanpassingen als er belangrijke hoofdzaken ontbreken of als er bijzaken in staan.
Resultaat:
Het kind heeft een korte samenvatting van de tekst geschreven waarin de hoofd- en bijzaken zijn onderscheiden. Hierdoor heeft het kind geoefend met het identificeren van belangrijke informatie en het samenvatten van een tekst.
Lesidee 2: Mindmap maken
Lesbeschrijving:
Laat de kinderen een mindmap maken van de belangrijkste ideeën uit de tekst “De Wonderlijke Wereld van Bijen” om relaties tussen ideeën te visualiseren.
Benodigdheden:
- De tekst “De Wonderlijke Wereld van Bijen”
- Groot vel papier of een whiteboard
- Kleurpotloden of stiften
- Notitieboekjes en pennen
Stappenplan:
-
Introductie (10 minuten):
- Lees de tekst “De Wonderlijke Wereld van Bijen” hardop voor aan de kinderen.
- Bespreek kort de belangrijkste onderwerpen die in de tekst aan bod komen, zoals wat bijen zijn, hoe ze leven, wat ze eten, waarom ze belangrijk zijn en hoe we ze kunnen helpen.
-
Uitleg mindmap (10 minuten):
- Leg uit wat een mindmap is en hoe het helpt om informatie te organiseren en relaties tussen ideeën te zien.
- Laat een voorbeeld zien van een eenvoudige mindmap (bijvoorbeeld over een ander onderwerp) zodat de kinderen een idee krijgen van hoe het eruit kan zien.
-
Hoofdonderwerpen identificeren (10 minuten):
- Vraag de kinderen om samen de hoofdonderwerpen uit de tekst te benoemen.
- Schrijf deze hoofdonderwerpen op het vel papier of whiteboard in het midden en trek er lijnen naar buiten om subonderwerpen en details toe te voegen.
-
Mindmap maken (20 minuten):
- Verdeel de kinderen in kleine groepjes van 2-3 kinderen.
- Geef elk groepje papier en kleurpotloden/stiften.
- Laat elk groepje hun eigen mindmap maken van de tekst, waarbij ze de hoofdonderwerpen en de bijbehorende details en subonderwerpen opschrijven en tekenen.
- Moedig de kinderen aan om kleuren en tekeningen te gebruiken om hun mindmap levendig en duidelijk te maken.
-
Presentatie en bespreking (10 minuten):
- Laat elk groepje hun mindmap presenteren aan de rest van de groep.
- Bespreek samen de mindmaps en vergelijk hoe elk groepje de informatie heeft georganiseerd.
- Bespreek waarom sommige details wel of niet zijn opgenomen en hoe de verschillende onderdelen van de tekst met elkaar samenhangen.
Resultaat:
De kinderen hebben een mindmap gemaakt waarin de belangrijkste ideeën en details uit de tekst “De Wonderlijke Wereld van Bijen” visueel zijn weergegeven. Ze hebben geoefend met het identificeren van hoofd- en subonderwerpen en het visualiseren van de relaties tussen ideeën.
Zelf een les uitwerking maken?
Probeer nu onze handige tool om in minder dan 30 seconden je eigen volledige gepersonaliseerde en OP MAAT les idee uit te werken!
Lesidee 3: Discussie
Lesbeschrijving:
Voer een klasdiscussie over een thema of vraagstuk uit de tekst “De Wonderlijke Wereld van Bijen” om mondelinge taalvaardigheid en kritisch denken te bevorderen.
Benodigdheden:
- De tekst “De Wonderlijke Wereld van Bijen”
- Whiteboard of groot vel papier
- Whiteboardmarkers of stiften
- Notitieboekjes en pennen
Stappenplan:
-
Introductie (15 minuten):
- Lees de tekst “De Wonderlijke Wereld van Bijen” hardop voor aan de klas.
- Bespreek kort de belangrijkste onderwerpen in de tekst, zoals wat bijen zijn, hoe ze leven, wat ze eten, waarom ze belangrijk zijn en hoe we ze kunnen helpen.
-
Voorbereiding op de discussie (15 minuten):
- Verdeel de klas in kleine groepjes van 4-5 kinderen.
- Geef elk groepje een van de volgende stellingen of vragen om over na te denken:
- Waarom zijn bijen zo belangrijk voor onze natuur en ons eten?
- Wat kunnen wij doen om bijen te helpen overleven?
- Hoe zou de wereld eruitzien zonder bijen?
- Wat vinden jullie van de rolverdeling in een bijenkorf? Is deze rechtvaardig?
- Laat elk groepje hun stelling of vraag bespreken en opschrijven wat hun mening is en welke argumenten ze hebben.
-
Groepsdiscussie (30 minuten):
- Laat elk groepje hun stelling of vraag presenteren aan de klas.
- Na elke presentatie, moedig de rest van de klas aan om vragen te stellen en hun mening te geven over de stelling of vraag.
- Schrijf belangrijke punten en argumenten op het whiteboard.
-
Diepgaande discussie (20 minuten):
- Kies een of twee stellingen of vragen die de meeste discussie hebben opgeleverd.
- Voer een diepgaande discussie met de hele klas over deze stellingen of vragen.
- Zorg ervoor dat iedereen de kans krijgt om zijn mening te geven en moedig de kinderen aan om naar elkaar te luisteren en op elkaar te reageren.
-
Conclusie en reflectie (10 minuten):
- Vat de belangrijkste punten van de discussie samen op het whiteboard.
- Bespreek met de klas wat ze hebben geleerd van de discussie en hoe hun mening eventueel is veranderd.
- Vraag de kinderen om in hun notitieboekjes kort op te schrijven wat ze het meest interessante punt van de discussie vonden en waarom.
Resultaat:
De kinderen hebben deelgenomen aan een klasdiscussie over een thema of vraagstuk uit de tekst “De Wonderlijke Wereld van Bijen.” Ze hebben hun mondelinge taalvaardigheid en kritisch denken geoefend door argumenten te formuleren, naar elkaar te luisteren en op elkaar te reageren.
Ontdek 1000+ Gratis Teksten
Ontdek hoe Leermaatje Lau kinderen helpt lezen weer leuk te vinden.
Maak een gratis account aan en ontdek onze innovatieve interactieve manier om begrijpend lezen te oefenen.
Waarom zijn deze lesideeën ideaal voor in de klas?
Onze lesideeën zijn ontwikkeld om de onderwijspraktijk te verrijken en leerkrachten te helpen bij het creëren van boeiende en effectieve lessen begrijpend lezen. Onderzoek toont aan dat strategie-instructie, zoals samenvatten, voorspellen, vragen stellen en verhelderen, onmisbaar zijn voor begrijpend lezen.
Daarnaast is kennis van tekststructuur belangrijk. Leerlingen hebben baat bij inzicht in tekstopbouw, alineaopbouw en signaalwoorden. Dit helpt hen om informatie beter te verwerken en te onthouden, wat vooral nuttig is voor basisschoolleerlingen en zwakke lezers.
Naast het verbeteren van het leesbegrip, dragen onze lesideeën ook bij aan de woordenschatontwikkeling. Door middel van diverse werkvormen leren leerlingen nieuwe woorden in context, wat hun begrip en gebruik van taal verrijkt.
Onze lesideeën zijn zorgvuldig samengesteld om zowel de creativiteit van de leerlingen te prikkelen als hun leerresultaten te verbeteren. Of het nu gaat om het stimuleren van kritisch denken, het bevorderen van samenwerking, of het verdiepen van specifieke vakinhoud, onze ideeën bieden veelzijdige en toepasbare oplossingen voor de klas.
Gebruik deze evidence-based aanpakken om het leesbegrip, de woordenschat en de leerervaring van je leerlingen te verbeteren. Veel succes met je lessen!
Laura is een onderwijsexpert uit Utrecht met meer dan 15 jaar ervaring, na haar periode als juf heeft zij zich gespecialiseerd in remedial teaching en kindercoaching. Met een hart voor persoonlijke benadering en het motto “Je bent goed zoals je bent,” verrijkt ze het onderwijs door AI te integreren.
