Woorden op -ig, -lijk en -ing: Bouwstenen voor Begrijpend Lezen
Bij begrijpend lezen gaat het niet alleen om woorden herkennen, maar vooral om woordstructuur en betekenis. Woorden die eindigen op -ig, -lijk of -ing komen vaak voor in het Nederlands en zijn bij uitstek geschikt om je kind te helpen de logica achter taal te ontdekken. Dit zijn namelijk suffixen—kleine toevoegingen aan het einde van een basiswoord die de functie of betekenis ervan veranderen.
Voorbeeld
Vriend → vriendelijk
Door de -lijk aan “vriend” toe te voegen, ontstaat vriendelijk, een bijvoeglijk naamwoord dat aangeeft hoe iemand is.
Waarom het Belangrijk is
-
Structuur Herkennen
Het herkennen van deze suffixen helpt kinderen de opbouw van woorden beter te begrijpen. Dat is onmisbaar voor hun groei in begrijpend lezen. -
Sneller Woorden Leren
Als je kind doorziet hoe -ig, -lijk of -ing de betekenis van een basiswoord veranderen, kunnen ze gemakkelijker nieuwe woorden leren en de context van zinnen sneller doorgronden. -
Betere Taalvaardigheid
Door suffixen te herkennen en te begrijpen, vergroten kinderen hun woordenschat en taalgevoel—een vaardigheid waar ze hun hele schoolcarrière (en daarbuiten) profijt van hebben.
Hoe het Werkt
-
Identificeer het Basiswoord
Zoek naar het grondwoord vóór de suffix. Bijvoorbeeld: in “vrolijk” is “vrolijk” het basiswoord zelf, in “vrolijkheid” zit “vrolijk” plus het achtervoegsel -heid. -
Bepaal de Functie van de Suffix
- -ig en -lijk veranderen een woord meestal in een bijvoeglijk naamwoord (bv. vrolijk, vriendelijk).
- -ing kan een werkwoord (gerundium) of een zelfstandig naamwoord vormen (tekening, lezing, verbouwing).
-
Interpreteer de Betekenis
Nu je de functie kent, kun je beter snappen hoe het woord in de zin past en welke rol het speelt (bijv. beschrijven van een eigenschap, activiteit, of resultaat).
Tips voor Effectief Gebruik
- Lees Veel
Regelmatig lezen in verschillende soorten teksten (verhalen, informatieve boeken, tijdschriften) is de beste manier om deze suffixen vaak tegen te komen. - Speel Woordspelletjes
Experimenteer met basiswoorden. Hoe wordt het woord anders als je -ig, -lijk of -ing toevoegt? Zo leert je kind actief hoe taal in elkaar zit. - Leg de Focus op Woordstructuur
Wanneer je samen met je kind leest, sta dan af en toe stil bij een woord dat een suffix heeft. Praat erover: “Wat is het basiswoord hier?” en “Wat doet deze toevoeging?”
Valkuilen of Veelgemaakte Fouten
- Over het Hoofd Zien
Sommige kinderen beseffen niet dat -ig, -lijk of -ing het woord écht verandert. Ze denken vaak dat deze letters er “gewoon” achter staan. - Verwarring tussen Woordsoorten
Een woord met -ing kan een zelfstandig naamwoord zijn (tekening), maar soms ook een vorm van een werkwoord aanduiden (in bepaalde constructies, zoals het tekenen).
Samenvatting
Woorden op -ig, -lijk en -ing vormen geen los versiersel, maar cruciale bouwstenen van onze taal. Door deze suffixen te herkennen en te begrijpen, bouwt je kind actief aan begrijpend lezen en groeit hun woordenschat. Het gaat erom de functie achter de letters te zien: -ig en -lijk wijzen vaak op eigenschappen, terwijl -ing wijst op een handeling of resultaat. Door veel te lezen, ermee te spelen en erover te praten, ontwikkelt je kind een sterker gevoel voor taal—een vaardigheid voor het leven!